Czy ubezpieczenie OC jest przychodem pracownika?
Czy ubezpieczenie OC jest przychodem pracownika i czy jego wartość podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT)? Odpowiedź nie jest intuicyjna — ale znajduje solidne oparcie w przepisach prawa, interpretacjach podatkowych i orzecznictwie sądów administracyjnych. Zapraszamy do lektury!
Czym jest ubezpieczenie OC członków zarządu i pracowników?
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej (OC) może dotyczyć różnych grup: od pracowników działu finansowego, przez kadry, po członków zarządu. Jego celem jest ochrona przed roszczeniami cywilnoprawnymi wynikającymi z błędów lub zaniechań popełnionych w związku z pełnionymi obowiązkami służbowymi.
Firmy często wykupują tzw. polisy bezimienne — nie wskazujące imiennie ubezpieczonych osób, lecz obejmujące ochroną określoną kategorię pracowników lub cały zarząd jako organ.
Czy składka OC jest przychodem pracownika?
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodem są wszelkie świadczenia, które:
zostały postawione do dyspozycji podatnika,
są wymierne w pieniądzu,
przynoszą mu konkretną korzyść majątkową.
W kontekście polis OC opłacanych przez pracodawcę, warunki te nie są spełnione, jeśli:
pracownik nie otrzymał realnej korzyści majątkowej (np. wypłaty gotówki lub świadczenia rzeczowego),
polisa nie została zawarta imiennie na rzecz konkretnej osoby,
nie da się przypisać konkretnej części składki do konkretnego pracownika.
W efekcie: składka OC zapłacona przez firmę nie jest przychodem pracownika i nie podlega opodatkowaniu PIT.
Stanowisko organów podatkowych i sądów
Orzeczenie NSA – przełomowe i jednoznaczne
W wyroku z dnia 7 września 2021 r. (sygn. II FSK 216/19) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że:
„Nie można uznać za przychód pracownika świadczenia polegającego na objęciu go ubezpieczeniem OC w sytuacji, gdy nie można przypisać mu konkretnej wartości tego świadczenia”.
Interpretacje Krajowej Informacji Skarbowej (KIS)
W interpretacjach indywidualnych KIS powtarza linię orzeczniczą:
Jeśli ubezpieczenie OC zawarte przez pracodawcę ma charakter ogólny i nie wskazuje konkretnych osób, to nie można mówić o przychodzie po stronie pracownika.
OC członków zarządu — szczególne przypadki
OC D&O (Directors and Officers Liability Insurance)
OC zarządu to specyficzny rodzaj ochrony, obejmujący odpowiedzialność członków zarządu za szkody wyrządzone wskutek działania lub zaniechania.
Czy składka OC D&O jest ich przychodem?
Nie — pod warunkiem, że:
ubezpieczenie dotyczy całego zarządu jako organu,
nie można wyodrębnić składki przypisanej konkretnej osobie.
Zarząd jednoosobowy — czy coś się zmienia?
Tak — w sytuacji, gdy zarząd składa się z jednej osoby, powstaje ryzyko uznania, że całość składki dotyczy tej osoby. W takiej sytuacji warto:
jasno określić w polisie, że ochrona dotyczy również przyszłych członków zarządu,
korzystać z ogólnej polisy „na funkcję”, a nie na osobę.
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej członków zarządu i pracowników, opłacane przez pracodawcę, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeśli:
polisa ma charakter bezimienny,
nie można przypisać wartości świadczenia do konkretnej osoby,
pracownik nie otrzymuje realnej korzyści majątkowej.
Takie rozwiązanie jest nie tylko korzystne podatkowo, ale również dobrze odbierane przez kadry zarządzające — jako wyraz odpowiedzialności firmy za swoich ludzi.
Potrzebujesz wsparcia?
Jeśli chcesz zweryfikować, czy Twoje polisy OC są optymalnie skonstruowane pod względem prawnym i podatkowym — skontaktuj się z naszą kancelarią brokerską. Przeprowadzimy audyt Twojej ochrony oraz pomożemy wdrożyć najkorzystniejsze rozwiązania.
FAQ
Najczęściej zadawane pytania o ubezpieczenie OC pracownika
Czy ubezpieczenie OC podlega opodatkowaniu?
Nie, jeśli polisa OC ma charakter bezimienny i nie można przypisać konkretnej składki do konkretnej osoby, nie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu PIT.
Czy OC jest kosztem uzyskania przychodu?
Tak, składka na ubezpieczenie OC może być kosztem uzyskania przychodu, o ile została poniesiona w celu zabezpieczenia działalności i dotyczy ryzyk związanych z jej prowadzeniem.
Czy OC członków zarządu to benefit pracowniczy?
Nie w sensie podatkowym – jeśli polisa nie wskazuje imiennie członków zarządu, nie mamy do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem podlegającym opodatkowaniu
Co jeśli zarząd jest jednoosobowy?
W przypadku jednoosobowego zarządu należy zachować szczególną ostrożność – jeśli można powiązać składkę z konkretną osobą, może powstać przychód. Zaleca się odpowiednią konstrukcję polisy (np. wskazanie funkcji, nie osoby).
Czy były pracownik objęty polisą OC ma przychód?
Nie – ochrona ubezpieczeniowa działa z automatu z racji obowiązków służbowych pełnionych w czasie trwania umowy, niezależnie od aktualnego zatrudnienia.
Czy trzeba wykazywać polisę OC w deklaracji PIT pracownika?
Nie – jeśli nie ma realnego przypisania składki do osoby i nie powstała korzyść majątkowa, nie wykazuje się tego jako przychód w deklaracjach podatkowych.
